Phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo là một trong 3 khâu đột phá được xác định tại Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XV và tiếp tục được cụ thể hóa trong Nghị quyết Đại hội XVI (2025-2030). Theo đó, Quảng Ninh đặt mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số chiếm khoảng 30% GRDP; tối thiểu 70% doanh nghiệp nhỏ và vừa ứng dụng công nghệ số; 100% khu công nghiệp (KCN), khu kinh tế (KKT) có hạ tầng số đồng bộ, phủ sóng 5G. Đây là yêu cầu then chốt giúp tỉnh thu hút dòng vốn đầu tư chất lượng cao, thân thiện môi trường, thúc đẩy tăng trưởng xanh.
Hưởng ứng định hướng đó, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn đã chủ động tiếp cận công nghệ mới, đẩy mạnh cải tiến quy trình sản xuất, nâng cao năng lực quản trị.
Tại Tổ hợp KCN, dịch vụ cảng biển DEEP C ở khu vực Bắc Tiền Phong và Nam Tiền Phong, chủ đầu tư đã tiên phong chuyển đổi mô hình sang KCN sinh thái, tích hợp chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Ông Bruno Jaspaert, Tổng Giám đốc DEEP C, cho biết: "Chúng tôi triển khai nhiều sáng kiến về số hóa và năng lượng sạch nhằm mang lại sự an tâm, phát triển bền vững cho cộng đồng doanh nghiệp trong KCN".
Là ngành kinh tế chủ lực của tỉnh, Than Quảng Ninh xác định ứng dụng KHCN và chuyển đổi số là nhiệm vụ xuyên suốt. Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) đặt mục tiêu trở thành doanh nghiệp số vào năm 2030.
Để hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số, TKV đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Tập đoàn áp dụng mô hình quản trị số, thay thế các phương thức thủ công bằng hệ thống chấm công và điều hành sản xuất thông qua nhận diện khuôn mặt; đồng thời chuyển toàn bộ hoạt động quản lý, vận hành lên nền tảng trực tuyến. Song song với đó, TKV thực hiện chiến lược "3 hóa" cơ giới hóa, tự động hóa và tin học hóa gắn với số hóa toàn diện, tạo nền tảng xây dựng mô hình mỏ hiện đại, an toàn và hiệu quả.Những bước đi này đang tạo nền tảng xây dựng mô hình mỏ thông minh, hiện đại, an toàn, năng suất cao và thân thiện môi trường.
Theo Sở KH&CN, hiện toàn tỉnh có 35 doanh nghiệp KHCN, tăng gấp 2,5 lần so với năm 2020; hàng trăm doanh nghiệp khác đang trong lộ trình tiếp cận công nghệ cao. Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chủ động hưởng ứng các chương trình hỗ trợ R&D, đăng ký sở hữu trí tuệ, xây dựng thương hiệu.
Dây chuyền tự động hoá cao tại Công ty CP Gạch ngói Đất Việt.
Một số doanh nghiệp chế biến nông – lâm – thủy sản đã ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, đóng gói thông minh, mở rộng thị trường xuất khẩu.
Quảng Ninh đặt mục tiêu đến năm 2030 có trên 200 doanh nghiệp KHCN, trong đó ít nhất 10 doanh nghiệp quy mô khu vực; từng bước hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện. Các chương trình khởi nghiệp, cuộc thi ý tưởng sáng tạo, kết nối doanh nghiệp, viện, trường… tiếp tục là môi trường nuôi dưỡng lực lượng doanh nhân trẻ, lấy tri thức và công nghệ làm nền tảng phát triển.
Dù đạt kết quả tích cực, tỷ lệ doanh nghiệp KHCN vẫn còn thấp so với tổng số hơn 20.000 doanh nghiệp trên địa bàn. Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ còn hạn chế về nguồn vốn, nhân lực chất lượng cao và năng lực đổi mới sáng tạo.
Để khắc phục, tỉnh Quảng Ninh xác định tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, đặc biệt là chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho KHCN; mở rộng quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo; tăng cường thu hút chuyên gia công nghệ cao; thúc đẩy hợp tác công, tư trong nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa sản phẩm khoa học.
Triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW tại Quảng Ninh đang cho thấy doanh nghiệp là lực lượng trực tiếp hiện thực hóa tinh thần nghị quyết. Thông qua đổi mới quy trình sản xuất, số hóa quản trị và ứng dụng công nghệ vào mọi hoạt động, doanh nghiệp đã góp phần nâng cao chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Với tầm nhìn chiến lược của tỉnh, sự đồng hành của cơ quan quản lý và quyết tâm chuyển đổi mạnh mẽ từ cộng đồng doanh nghiệp, Quảng Ninh hoàn toàn có đủ cơ sở để khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển xanh, bền vững và hiện thực hóa mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.
Trung tâm Truyền thông KH&CN
