Phân tích hơn 3.000 ca cấy ghép phổi ở Hoa Kỳ từ ngày 1 tháng 8 năm 2020 đến ngày 30 tháng 9 năm 2021 cho thấy, trong đại dịch, 7% ca cấy ghép phổi của quốc gia này được thực hiện để điều trị tình trạng tổn thương phổi nghiêm trọng, không thể phục hồi do COVID-19 gây ra. Hơn một nửa số bệnh nhân này cần dùng máy thở hoặc trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể (Extracorporeal membrane oxygenation (ECMO)) trước khi thực hiện cấy ghép.
“Kinh nghiệm điều trị COVID-19 của chúng tôi đã cho thấy rằng ECMO có thể sử dụng được cho những bệnh nhân chọn lọc cẩn thận để ghép phổi hoặc cho phép phổi của chính bệnh nhân lành lại. Vài năm trước, hầu hết những bệnh nhân COVID-19 nặng này sẽ bị coi là quá nghiêm trọng để có thể thực hiện cấy ghép. Những phát hiện đáng ngạc nhiên trong nghiên cứu của chúng tôi cho thấy là họ đã bình phục tốt ra sao sau khi được ghép phổi”, Tiến sỹ Joanna Chikwe, Chủ tịch sáng lập Khoa Phẫu thuật tim tại Viện tim Smidt, Trung tâm y tế Cedars-Sinai, Los Angeles, đồng thời là tác giả chính của dữ liệu được công bố trên Tạp chí Y học New England (NEJM), cho biết.
Khi sử dụng ECMO, máu của bệnh nhân được bơm ra khỏi cơ thể của họ, đưa qua phổi nhân tạo, sau đó được bơm trở lại cơ thể của bệnh nhân. Máy này - tương tự như máy bắc cầu tim - phổi - đã tồn tại được vài thập kỷ, tuy nhiên, việc sử dụng nó cho bệnh suy phổi mới tăng lên đáng kể trong thập kỷ qua.
Trước đây, ECMO đã được các chuyên gia xem là một "Hail Mary pass" (nỗ lực cuối cùng nhưng không đạt được hiệu quả và gây thất bại, tuyệt vọng). Tuy nhiên, trong đại dịch toàn cầu, công nghệ này được sử dụng thường xuyên nên các bác sĩ ở Cedars-Sinai đã học được những cách áp dụng mới để có thể sử dụng máy hiệu quả và cứu sống bệnh nhân.
Dữ liệu công bố trên NEJM được thu thập từ Mạng lưới Chia sẻ Cơ quan nội tạng Hoa Kỳ (UNOS), tổ chức phi lợi nhuận chịu trách nhiệm quản lý hệ thống cấy ghép nội tạng của quốc gia. Kết quả từ 3.039 ca ghép phổi cho thấy:
• Tuổi trung bình của bệnh nhân COVID-19 ghép phổi là 52;
• 21% bệnh nhân COVID-19 ghép phổi là nữ;
• 36,6% bệnh nhân COVID-19 ghép phổi là người gốc Tây Ban Nha;
• Trong số 214 ca COVID-19 ghép phổi, tỷ lệ sống sót sau ba tháng là 95,6%;
• Trong số 214 ca COVID-19 ghép phổi, 140 bệnh nhân mắc hội chứng suy hô hấp cấp COVID-19, và 74 bệnh nhân COVID-19 bị xơ phổi.
Bác sỹ, Tiến sỹ Amy Roach, Chuyên khoa phẫu thuật tổng quát, nghiên cứu viên Nagel tại Khoa Phẫu thuật tim ở Smidt Heart cho biết: “Hội chứng suy hô hấp cấp tính liên quan đến tình trạng phổi bị viêm cấp tính, dẫn đến giảm khả năng oxy hóa và thông khí của phổi. Ở một số bệnh nhân, bệnh này tiến triển thành xơ phổi do COVID-19, gây sẹo ở phổi và nói chung là không thể phục hồi”.
Trong suốt đại dịch, các bác sĩ và bác sĩ phẫu thuật của Viện Tim Smidt đã học được cách tốt nhất để điều trị cho bệnh nhân bằng phương pháp ECMO.
“Giờ chúng tôi biết rằng chúng tôi phải vận động bệnh nhân và giảm kê đơn thuốc an thần bất cứ khi nào có thể. Chúng tôi cũng biết được việc bệnh nhân có thể duy trì an toàn trên ECMO trong bao lâu”, Dominick Megna, Giám đốc Phẫu thuật của Chương trình Cấy ghép phổi - tác giả chính của nghiên cứu nói.
Từ tháng 7 năm 2020 đến ngày 30 tháng 6 năm 2021, Trung tâm y tế Cedars-Sinai đã cung cấp hơn 30.000 giờ chăm sóc ECMO cho bệnh nhân. Trong số 30.000 giờ đó, 21.000 giờ dành cho bệnh nhân bị bệnh phổi nặng do COVID-19.
Tiến sỹ Reinaldo Rampolla, Giám đốc y tế của Chương trình Cedars-Sinai - đồng tác giả nghiên cứu bày tỏ: “Phân tích của chúng tôi cho thấy cấy ghép phổi có thể là một lựa chọn an toàn cho một số bệnh nhân bị tổn thương phổi nghiêm trọng nhất mà không thể phục hồi do COVID-19. Tuy nhiên, hy vọng là không ai phải trải qua ECMO hoặc cấy ghép phổi vì COVID-19. Biện pháp bảo vệ tốt nhất mà chúng ta có để chống lại căn bệnh nguy hiểm, nghiêm trọng này là tiêm phòng”.
P.T.T (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2022-01-team-publishes-national-analysis-covid-.html, 27/1/2022
